Monday, February 25, 2013

Ιχνηλάτες του τέλους

Δυστυχώς -ως γνωστόν, ή όχι τόσο πολύ ως γνωστόν- με χαρακτηρίζει μια μικρή αναβλητικότητα με αποτέλεσμα να θέλω να μοιραστώ μαζί σας βιβλία που έχω διαβάσει (τα τελευταία χρόνια διαβάζω μανιωδώς και αστραπιαίως ποιητικές συλλογές, κυρίως) αλλά λίγο λόγω δουλειάς και πολύ λόγω αναβλητικότητας, δεν αναρτώ σε αυτό το μπλογκ τα αξιόλογα (κατά τη γνώμη μου) κείμενα που έχω διαβάσει. Έτσι και τώρα με καθυστέρηση ενός έτους, αναρτώ αυτό το ποστ για ένα βιβλίο που διάβασα (πάνω από μία φορά) ένα χρόνο πριν και που ήθελα να το σχολιάσω από πέρυσι κιόλας.

Αναφέρομαι στους Ιχνηλάτες του τέλους του Ν.Γ. Λυκομήτρου. Δύσκολα συναντάς πια έξυπνες γραφές, που δεν είναι εξυπνακίστικες αλλά έχουν κάτι να πουν. Εκφράζουν την πραγματικότητα (ή "μια" πραγματικότητα;)  όπως αυτή βιώνεται από τον συγγραφέα ή όπως ο συγγραφέας την βλέπει να βιώνεται στα μάτια των άλλων ή, ενδεχομένως επίσης, όπως ο συγγραφέας την βιώνει μέσα από τα μάτια των άλλων. Έτσι, λοιπόν, κάποια σύγχρονα βιβλία (ποίησης, ως επί το πλείστον) τα έχω εκτιμήσει απλώς και μόνο επειδή υπάρχουν. Το συγκεκριμένο βιβλίο του Ν.Γ. Λυκομήτρου, οι Ιχνηλάτες του τέλους (εκδόσεις Γαβριηλίδης), από το οποίο θα παραθέσω στη συνέχεια μερικά αποσπάσματα, &που παρεμπιπτόντως είχα την χαρά ο συγγραφέας να μου στείλει (&τον ευχαριστώ πολύ γι' αυτό!) τη δίγλωσση μετάφρασή του στα ισπανικά (μια εξαιρετικότατη μετάφραση στα ισπανικά από τον Mario Donminguez Parra και τις εκδόσεις Idea που αποτελεί από μόνη της ένα άψογο & αρτιότατο λογοτέχνημα, ό,τι πρέπει να κάνει μια μετάφραση δηλαδή!) είναι ένα από αυτά τα βιβλία που πληρούν -στα δικά μου μάτια πάντα- τις προϋποθέσεις που αναφέρω πιο πάνω.

Κείμενα χωρίς βερμπαλισμούς, πλατειάσματα και γενικεύσεις (όχι, οι φαινομενικά πολλές εκδοχές των δέκα εκδοχών μιας αυτοκτονίας δεν πλατειάζουν, ούτε γενικεύουν σε καμιά περίπτωση, απεναντίας χτυπούν κατευθείαν στον στόχο!). Κείμενα απλά, μεστά και όμορφα, θέτουν απλώς το ερώτημα και σε αφήνουν ύστερα να ξεθάψεις εσύ τις απαντήσεις από μέσα σου, σαν το υπέροχο Ζήτημα επιλογής ή το σχεδόν συμπαντικό Το είναι και το άπειρο...  Ποιήματα ελεύθερα και στη μορφή μα κυρίως στο περιεχόμενο. Και παντού αλήθειες, πολλές αλήθειες... και στο τέλος, έρχεται η λύτρωση; Από το πολύ έξυπνο Breaking News και από μια ολοκληρωτική καταστροφή, πόση αισιοδοξία αναβλύζει τελικά! Αισιοδοξία και λύτρωση μαζί. Τέλος, κείμενα ανήσυχα που σου θυμίζουν αλλά και σου υπενθυμίζουν, κείμενα συχνά υπαρξιακά αλλά με καλά κρυμμένη την όμορφη αισιοδοξία.

Ναι, είναι για μένα από τις όμορφες ποιητικές συλλογές του 2010...
Απολαύστε την!


BREAKING NEWS
Η τηλεόραση ανακοίνωσε σήμερα το τέλος του κόσμου.
Ο τηλεπαρουσιαστής συνοφρυωμένος, μας πληροφόρησε ότι επίκειται
η καταστροφή του πλανήτη. Ακολούθησαν λίγες διαφημίσεις
(μια τελευταία ψευδαίσθηση κατανάλωσης). Υποδέχτηκα τα νέα με ψυχραιμία
και μ' ένα αίσθημα ανακούφισης. Έτσι κι αλλιώς η κατάσταση είχε γίνει ανυπόφορη.
Ήταν καιρός να μπει ένα τέλος, έστω και κατ' αυτόν τον τρόπο.


ΤΟ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΤΟ ΑΠΕΙΡΟ
Είμαι η επιθυμία που δεν θα πραγματοποιηθεί
Είμαι η σκέψη που χάνεται στα βάθη του μυαλού
Είμαι η ενοχλητική ονείρωξη που δε λέει να σταματήσει
Είμαι το ουρλιαχτό που δε θ' ακούσει κανείς
Είμαι το βιβλίο που μένει σκονισμένο στο ράφι
Είμαι το κρεβάτι στο οποίο δεν ξάπλωσε ποτέ κανείς
Είμαι το κερί που συνεχώς σβήνει απ' τον αέρα
Είμαι ένα σπασμένο ποτήρι
Είμαι ένα σμήνος πουλιών χωρίς φτερά
Είμαι ο γείτονας που πέθανε στο διπλανό διαμέρισμα
Είμαι η πόρνη που δεν παίρνει χρήματα
Ή μήπως δεν είμαι τίποτε απ' όλα αυτά;


ΖΗΤΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ
Ο έρωτας είναι ένας οδοστρωτήρας
που ισοπεδώνει τα πάντα στο διάβα του.
Αν του αντισταθείς, θα σε κάνει να το μετανιώσεις.
Κι αν ενδώσεις, θα υποφέρεις αφόρητα όταν τον χάσεις.
Τελικά τι είναι προτιμότερο:
Να βουτήξεις στο ηφαίστειο και να σε κάψει η λάβα
ή να στέκεσαι αιωνίως πάνω απ' τον κρατήρα;


ΔΕΚΑ ΕΚΔΟΧΕΣ ΜΙΑΣ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑΣ
Σημείωμα 1ο
( η εκδοχή του άθεου )
Εδώ και πολλά χρόνια καθηγητές, ιερείς και μοναχοί έχουν βαλθεί να με πείσουν πως η ζωή είναι ένα δώρο το οποίο έδωσε ο Θεός στους ανθρώπους. Συνεπώς θα ήταν καθαρή τρέλα να πετάξει κανείς αυτό το δώρο. Απ’ την άλλη βέβαια, το να φύγει κανείς απ’ τη ζωή ισοδυναμεί με την περιφρόνηση της θεϊκής εντολής. Έτσι πήρα αυτή την απόφαση ως μια ύστατη πράξη εξέγερσης έναντι του Θεού.

Σημείωμα 2ο
( η εκδοχή του ερωτευμένου )
Είναι προφανές πως αφού δεν τρώω, δεν κοιμάμαι και δεν εργάζομαι, έχω πάρα πολύ χρόνο να σκεφτώ. Το μεγαλύτερο κομμάτι των σκέψεων μου είναι αφιερωμένο σε σένα. Όμως, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει συνήθως, εγώ δε σκέφτομαι το μέλλον και την κοινή μας ζωή. Ψάχνω να βρω έναν τρόπο ώστε να ενωθούμε μια για πάντα. Νομίζω πως τελικά τον βρήκα. Ελπίζω να συμφωνήσεις μαζί μου.

Σημείωμα 8ο
( η εκδοχή του επαναστάτη )
Η χειραφέτηση της εργατικής τάξης αργεί να έρθει. Οι προλετάριοι (λούμπεν και μη) δε λένε να σπάσουν τις αλυσίδες. Ο λαός επιμένει ν’ ακολουθεί τις φωτισμένες πρωτοπορίες. Η κοινωνία του θεάματος εξακολουθεί να αντιστέκεται. Η πατριαρχία συνεχίζει να υφίσταται. Κι εγώ, που δεν είμαι καν επαγγελματίας επαναστάτης, λέω να ξεκινήσω μια δεύτερη εωσφορική εξέγερση βαδίζοντας στο αριστερό μονοπάτι.

Σημείωμα 7ο
( η εκδοχή του αποτυχημένου εραστή )
Προσπάθησα και ξαναπροσπάθησα. Επιστράτευσα όλες μου τις δυνάμεις. Χρησιμοποίησα όλα τα μέσα (θεμιτά και αθέμιτα). Παραμέρισα την αξιοπρέπεια και τον εγωισμό. Όμως δεν ήμουν ικανός να πετύχω την παραμικρή νίκη. Τελικά η απόρριψη έγινε συνήθεια. Τώρα το μόνο που φοβάμαι είναι να μη με απορρίψει ο θάνατος.

Σημείωμα 3ο
( η εκδοχή του οικογενειάρχη )
Όλ’ αυτά τα χρόνια προσπάθησα ν’ αντεπεξέλθω στις δυσκολίες. Έκανα ό,τι καλύτερο μπορούσα, μα δεν ήταν αρκετό. Ένιωσα τις ευθύνες να με πνίγουν. Δε στάθηκε δυνατό να τηρήσω τις υποσχέσεις μου. Τώρα θα πρέπει να ζήσω με τις τύψεις. Δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο. Μπροστά σ’ αυτή την προοπτική, ακόμα και ο θάνατος μου φαίνεται πιο προσιτός. Είναι, αν θέλεις, ο εύκολος τρόπος διαφυγής.

Σημείωμα 5ο
( η εκδοχή του νέου )
Μπορεί να μην έχω ζήσει και πολλά χρόνια, αλλά έχω καταλάβει προς τα πού πηγαίνουν τα πράγματα. Εδώ και αρκετό καιρό προσπαθώ να εκμεταλλευτώ το χρόνο μου όσο το δυνατόν καλύτερα, μα δε βρίσκω κάτι αξιόλογο να κάνω. Ίσως ήρθε η ώρα να βιάσουμε την ιστορία και να επιταχύνουμε τις εξελίξεις. Έτσι κι αλλιώς, ποτέ δεν υπήρξα νέος.

Σημείωμα 4ο
( η εκδοχή του καθηγητή )
Επί είκοσι συναπτά έτη διδάσκω τα ίδια πράγματα με τον ίδιο τρόπο. Έχω χάσει κάθε ενδιαφέρον γι’ αυτή την ιστορία. Ήλπιζα πως θα το παρατηρούσε κάποιος και θα ζητούσε να με απολύσουν. Όμως όλοι είναι χαμένοι στο μικρόκοσμό τους. Αν δεν πάω αύριο στη δουλειά δε θα το παρατηρήσει κανείς. Άρα πρέπει να πάρω πιο δραστικά μέτρα.

Σημείωμα 6ο
( η εκδοχή του ηλικιωμένου )
Ξόδεψα τόσα χρόνια αναζητώντας κάτι που ήξερα απ’ την αρχή πως δε θα το έβρισκα ποτέ. Τώρα πια έχω καταλάβει ότι η ευτυχία είναι μια ψευδαίσθηση που διαρκεί ελάχιστα. Έχω επίσης συνειδητοποιήσει πως το κυνήγι της οδηγεί στην κατασπατάληση του χρόνου ζωής που έχει δοθεί στον καθένα από μας. Αφού λοιπόν κατανάλωσα (σχεδόν) το χρόνο που μου αναλογούσε, αποφάσισα να επιστρέψω το υπόλοιπο που μου απομένει. Υπάρχει άλλωστε και η μετενσάρκωση. Ή μήπως όχι;

Σημείωμα 9ο και 10ο
( η τελική εκδοχή )
Βαρέθηκα να είμαι το σκιάχτρο αυτού του ιδιότυπου ψυχιατρείου. Τα χάπια που μου έδιναν δεν τα κατάπινα, τα συγκέντρωνα. Τώρα έχω ένα πολύχρωμο σύνολο από δαύτα και σκέφτομαι αν πρέπει να τα καταπιώ ή να τα διαλύσω σε νερό. Όπως και να ’χει, θα στενοχωρήσω τους θεοσεβούμενους. Θα σε πάρω και σένα μαζί, για συντροφιά. Έτσι δε θα βρεθεί κανείς να ειδοποιήσει τους δικούς μου. Τα βιβλία μου τα πέταξα. Δε θα μου χρειαστούν. Ευτυχώς το σώμα μου είναι σφριγηλό και νεανικό, οπότε θα το καλοδεχτεί ο ιατροδικαστής. Αν ξαναγεννηθώ, ελπίζω να μην ξανακάνω τα ίδια λάθη. Κάτι τέτοιο θα ήταν πολύ βαρετό. Μάλλον θα διαλύσω τα χάπια σε νερό. Ίσως το μείγμα δώσει λίγο χρώμα στη ζωή μου…

ξι.

No comments: